နေပြည်တော်အနီးတွင် ရဟတ်ယာဉ် ပျက်ကျမှုကြောင့် မြန်မာလေတပ်မှ လေယာဉ်မှူးနှင့် သင်တန်းသား သေဆုံး၊

နေပြည်တော်အနီးတွင် စီးနင်းလိုက်ပါလာသည့် ရဟတ်ယာဉ်တစ်စီး ကြာသပတေးနေ့တွင် မြန်မာလေတပ်မှ တပ်ဖွဲ့ဝင်နှစ်ဦး သေဆုံးခဲ့ကြောင်း တပ်မတော်၏ ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ဖော်ပြထားသည်။ ရဟတ်ယာဉ်သည် လယ်ဝေးမြို့နယ် လဲဒါကြီးကျေးရွာ အနောက်တောင်ဘက် ငါးမိုင်အကွာတွင် ပျက်ကျခဲ့ပြီး ပျက်ကျခဲ့ကြောင်း စစ်အစိုးရ ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ဖော်ပြထားသည်။ သေဆုံးသွားသော အရာရှိများ၏ ရာထူးများ အပါအဝင် အခြားအသေးစိတ်အချက်အလက်များကို မဖော်ပြခဲ့ပေ။

သို့သော်လည်း ကွက်သစ်သတင်း၏ ဖော်ပြချက်အရ လေယာဉ်မှူးမှာ ဗိုလ်မှူးမင်းသူအောင်နှင့် အခြားအမျိုးသမီး သင်တန်းသားအဖြစ် ဖော်ပြထားသည်ကို တွေ့ရသည်။ ပျက်ကျရာနေရာ၏ ဓာတ်ပုံများပါ၀င်သည့် အစီရင်ခံစာတွင် ရဟတ်ယာဉ်ကို H120 အမျိုးအစားအဖြစ် သတ်မှတ်ဖော်ပြထားသည်။

H120 သည် ပြင်သစ်လေကြောင်းအာကာသကုမ္ပဏီ Airbus မှထုတ်လုပ်သည့် ပြည်တွင်းသုံးလေယာဉ်ဖြစ်ပြီး စစ်ရေးရည်ရွယ်ချက်အတွက် အသုံးမပြုကြောင်း 2021 ခုနှစ် အာဏာသိမ်းပြီးနောက် မြန်မာစစ်တပ်မှ ဆုတ်ခွာသွားသော လေတပ်လေယာဉ်မှူးဟောင်း တပ်ကြပ်ကြီး Zaya ၏ ပြောကြားချက်အရ သိရသည်။

“စစ်တပ်က သူတို့ကို မတူကွဲပြားတဲ့ ရင်းမြစ်နှစ်ခုကနေ တစ်ကိုယ်ရေသုံးဖို့အတွက် သြစတြေးလျက သူဌေးကြီးတစ်ဦးနဲ့ ဒူဘိုင်းက သူဌေးကြီးတယောက်ကို ဝယ်ယူခဲ့ပါတယ်။ ၂၀၁၆-၂၀၁၇ မှာ ပထမဆုံးရောက်ခဲ့တယ်။ ကွဲပြားတဲ့ဈေးနဲ့ သီးသန့်ဝယ်ကြပြီး အတွင်းပိုင်းမှာ အစိတ်အပိုင်းတွေ အမျိုးမျိုးရှိနေတယ်” ဟု ပြောသည်။

Airbus ၏ Eurocopter စီးရီးကို H120၊ H125 နှင့် H130 ဟူ၍ သုံးမျိုးရှိသည်။ မြန်မာစစ်တပ်တွင် H120 ရဟတ်ယာဉ်လေးစင်းနှင့် H125 ရဟတ်ယာဉ်နှစ်စင်း ပိုင်ဆိုင်သည်။ နေပြည်တော်၊ မိတ္ထီလာနှင့် မကွေးတို့တွင် လေတပ်စခန်း နှစ်ခုစီရှိနေကြောင်း လေတပ်တွင် ရှစ်နှစ်ကြာ တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သည့် တပ်ကြပ်ကြီး ဇေယျက ပြောသည်။

ရဟတ်ယာဉ်များကို ထုတ်လုပ်သူထံမှ တိုက်ရိုက်ဝယ်ယူခြင်း မဟုတ်ဘဲ စစ်ဘက်ဆိုင်ရာ စစ်ဆင်ရေးများတွင် အမှန်တကယ် အသုံးပြုခဲ့ခြင်းကြောင့် ပြုပြင်ထိန်းသိမ်းရန် အလွန်ခက်ခဲမည်ဖြစ်ကြောင်း ၎င်းက ပြောကြားခဲ့သည်။ မတော်တဆဖြစ်ရတဲ့အကြောင်းရင်းကို မေးတော့ သူက “သူတို့က အမျိုးသမီး လေယာဉ်မှူးတွေကို လေ့ကျင့်ပေးတယ်။ လေယာဉ်မှူးတွေရဲ့ အမှားအယွင်းကြောင့် ဒါမှမဟုတ် ရာသီဥတုကြောင့် ဒါမှမဟုတ် နှစ်မျိုးလုံးကြောင့် ဖြစ်နိုင်တယ်။”

စစ်ကောင်စီ၏ မှတ်တမ်းများအရ 2016 ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလတွင် လေတပ်၏ 69 နှစ်မြောက် နှစ်ပတ်လည်နေ့တွင် H120 အမျိုးအစား ရဟတ်ယာဉ်လေးစင်း စာရင်းသွင်းခဲ့သည်။ ယခု မတော်တဆမှုသည် အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်း စစ်လေယာဉ်ပေါ်တွင် ခရီးသည်များနှင့် အမှုထမ်းများ သေဆုံးမှု တတိယမြောက်ဖြစ်သည်။

၂၀၂၁ ခုနှစ် ဇွန်လတွင် နေပြည်တော်အနီး အထူးလေယာဉ်ပျက်ကျခဲ့ရာ လေတပ်အရာရှိ ခြောက်ဦးနှင့် သံဃာအများအပြား အပါအဝင် လူ ၁၃ ဦး သေဆုံးခဲ့သည်။ ယခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလအတွင်းကလည်း တာဒါဦးလေဆိပ်မှ ပျံသန်းလာသော A-5 အမျိုးအစား တိုက်လေယာဉ်တစ်စင်း စစ်ကိုင်းမြို့နယ်ရှိ ရဲမြတ်ကြီး ရေကာတာအတွင်းသို့ ပျက်ကျခဲ့ရာ လေယာဉ်မှူး သေဆုံးခဲ့သည်။

၂၀၂၁ ခုနှစ် မေလတွင် ကချင်ပြည်နယ် မိုးမောက်မြို့နယ်ရှိ တိုက်လေယာဉ်တစ်စင်းကိုလည်း ကချင်လွတ်လပ်ရေးတပ်မတော်မှ အောင်မြင်စွာ ပစ်ချနိုင်ခဲ့ပြီး လေတပ်အရာရှိ သုံးဦး သေဆုံးခဲ့သည်။ 2018 တွင် F7 လေယာဉ် လေးစီးသည် ထိုနှစ် ဧပြီလ၊ အောက်တိုဘာလနှင့် နိုဝင်ဘာလတို့တွင် သီးခြားဖြစ်ရပ် သုံးခုတွင် ပျက်ကျခဲ့သည်။ ဖြစ်ရပ်တစ်ခုတွင် လေယာဉ်သည် ပေါက်ကွဲသွားသောအခါ ကလေးငယ်တစ်ဦး သေဆုံးခဲ့သည်။

မြန်မာ့လေကြောင်းသမိုင်းတွင် အဆိုးဆုံးဖြစ်ရပ်မှာ မြိတ်မှ ရန်ကုန်သို့ ပျံသန်းလာသည့် Shaanxi Y-8 စစ်လေယာဉ်တစ်စင်း ဇွန်လ ၇ ရက်က ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး လေယာဉ်ပေါ်ပါ လူ ၁၂၂ ဦးစလုံး သေဆုံးခဲ့သည်။ ယခုနှစ် စက်တင်ဘာလအတွင်းကလည်း ဧရာဝတီတိုင်း ဒေသကြီးနှင့် ရခိုင်ပြည်နယ် နယ်စပ်အနီးတွင် လေ့ကျင့်ရေး ရဟတ်ယာဉ် ပျက်ကျခဲ့သော်လည်း အသေအပျောက် အရေအတွက် အတိအကျ မသိရသေးပေ။

ဒီလို လုံခြုံရေး မှတ်တမ်းတွေ ညံ့ဖျင်းနေပေမယ့်လည်း မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ စတုတ္ထမျိုးဆက် တိုက်လေယာဉ်တွေကို စနစ်တကျ ထိန်းသိမ်းထားနိုင်တဲ့ စွမ်းရည်ရှိတယ်လို့ ပြီးခဲ့တဲ့နှစ် လေတပ် အခမ်းအနားမှာ စစ်အစိုးရ ခေါင်းဆောင် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်က ပြောပါတယ်။ အဆိုပါ အဆင့်မြင့် လေယာဉ်များကို ပြုပြင်ရန်အတွက် အဆောက်အဦများ ဆောက်လုပ်ထားပြီးဖြစ်ကြောင်းနှင့် အပိုပစ္စည်းများ ထုတ်လုပ်သည့် စက်ရုံများလည်း လည်ပတ်နေပြီ ဖြစ်ကြောင်း ၎င်းက ဆိုသည်။ ခေတ်မီစစ်လေယာဉ်များ၏ ကမ္ဘာ့လမ်းညွှန်မှုအရ မြန်မာ့လေတပ်တွင် လေယာဉ်အမျိုးအစားမျိုးစုံ ၂၉၂ စင်း ပိုင်ဆိုင်ထားသော်လည်း ၎င်းတို့အနက် ၁၄၆ စင်းသာ အဆင်သင့်ဖြစ်နေသည်။

2021 ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလတွင် အာဏာသိမ်းပြီးကတည်းက စစ်တပ်သည် တရုတ်နှင့် ရုရှားနိုင်ငံမှ တိုက်လေယာဉ်များနှင့် တိုက်ခိုက်ရေးရဟတ်ယာဉ်များ အပါအဝင် စစ်ဘက်ဆိုင်ရာ စက်ပစ္စည်းကိရိယာများအတွက် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၁ ဘီလီယံကျော် သုံးစွဲခဲ့ကြောင်း ကုလသမဂ္ဂ အထူးကိုယ်စားလှယ် Tom Andrews မှ မေလတွင် ထုတ်ပြန်သည့် အစီရင်ခံစာအရ သိရသည်။ မြန်မာနိုင်ငံမှာ လူ့အခွင့်အရေး အခြေအနေ၊ မကြုံစဖူးသော ခုခံမှုအဆင့်များကို ရင်ဆိုင်နေရသော မြန်မာစစ်တပ်သည် ၎င်း၏တပ်များကို တိုက်ခိုက်ခြင်းအတွက် လက်တုံ့ပြန်ရန်၊ နိုင်ငံတဝှမ်းရှိ လူမှုအသိုင်းအဝိုင်းများကို ခွဲခြားဆက်ဆံမှုမရှိဘဲ ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်ရန် ၎င်း၏လေကြောင်း သာလွန်မှုအပေါ် ကြီးမားစွာ အားကိုးနေပါသည်။

ပြီးခဲ့သည့်နှစ် အောက်တိုဘာလအတွင်းက ကချင်ပြည်နယ် ဖားကန့်မြို့နယ်တွင် လေကြောင်းမှ တိုက်ခိုက်မှုများ ပြုလုပ်ခဲ့ပြီး လူ ၆၀ ထက်မနည်း သေဆုံးခဲ့သည့် ကချင်လွတ်မြောက်ရေး အဖွဲ့ တည်ထောင်သည့် နှစ်ပတ်လည်နေ့ အထိမ်းအမှတ် အခမ်းအနား ကျင်းပခဲ့သည်။ ယခုနှစ် ဧပြီလအတွင်းကလည်း စစ်ကိုင်းတိုင်း ကန်ဗလူးမြို့နယ် ပဇီကြီးကျေးရွာတွင် အလားတူ တိုက်ခိုက်မှုတစ်ခု ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး ကလေးငယ်များအပါအဝင် လူပေါင်း ၁၆၀ ကျော် သေဆုံးခဲ့သည်။

English Version:

Myanmar Air Force pilot and trainee killed in helicopter crash near Nay Pyi Taw

Two members of Myanmar’s air force were killed on Thursday after a helicopter they were riding in crashed near Naypyitaw, according to a statement released by the military. The helicopter malfunctioned and crashed five miles southwest of Le Dar Gyi, a village in Lewe Township, the junta statement said. Other details, including the ranks of the deceased officers, were not provided.

However, a report by the Khit Thit news outlet identified the pilot as Major Min Thu Aung and the other victim as a female trainee. The report, which included photographs of the crash site, also identified the helicopter as an H120 type. The H120 is a “domestic use” aircraft made by French aerospace company Airbus and is not used for military purposes, according to Sergeant Zaya, a former air force pilot who defected from Myanmar’s military after it seized power in 2021.

“The military bought them for personal use from two different sources—a tycoon in Australia and another tycoon in Dubai. The first ones arrived in 2016-2017. They bought them separately at different prices and they had different parts inside,” he said. Airbus’s Eurocopter series comes in three types: H120, H125 and H130. The Myanmar military owns four H120 helicopters and two H125 helicopters. The air force bases in Naypyitaw, Meiktila and Magway each have two, said Sergeant Zaya, who served in the air force for eight years.

He added that maintenance of the helicopters would be very difficult, as they weren’t purchased directly from the manufacturer, and also because they were actually used in military operations. Asked what he thought caused the accident, he said: “They were training female pilots. It could have been caused by the pilots’ error or by the weather, or both.”

According to the military council’s records, four H120-type helicopters were enlisted on the 69th anniversary of the air force in December 2016. This accident is the third since the coup to result in the death of passengers and crew aboard a military aircraft.

In June 2021, the crash of a “special aircraft” near Naypyitaw killed 13 people, including six air force officers and several monks. And in February of this year, an A-5-type fighter jet flying out of the Tada-U airport crashed into the Ye Myat Gyi dam in Sagaing Township, killing the pilot.

In May 2021, the Kachin Independence Army also successfully shot down a fighter jet in Kachin State’s Moe Mauk Township, killing three air force officers. In 2018, a total of four F7 aircraft crashed in three separate incidents, in April, October, and November of that year. In one case, a child was killed when the aircraft exploded upon impact.

The single worst incident in Myanmar’s aviation history occurred on June 7, 2017, when a Shaanxi Y-8 military aircraft crashed on a flight from Myeik to Yangon, killing all 122 people on board. In September of the same year, a training helicopter crashed near the border between Ayeyarwady Region and Rakhine State, but the exact number of casualties is not known.

Despite this poor safety record, junta leader Min Aung Hlaing said during an air force ceremony last year that the country’s military had the capacity to properly maintain 4th generation fighter jets. He claimed that facilities had already been built for the repair of these advanced aircraft and that factories to produce spare parts were also in operation. According to the World Directory of Modern Military Aircraft, Myanmar’s air force owns 292 aircraft of various types, but only 146 of them are standing by ready.

Since the coup in February 2021, the military has spent more than US$1b on military hardware, including fighter jets and attack helicopters, mostly from China and Russia, according to a report released in May by Tom Andrews, the UN Special Rapporteur on the situation of human rights in Myanmar. Facing unprecedented levels of resistance, Myanmar’s military has relied heavily on its air superiority to retaliate for attacks on its troops, indiscriminately bombarding communities around the country.

In October of last year, it carried out airstrikes in Kachin State’s Hpakant Township that killed at least 60 people at a celebration held to mark the anniversary of the foundation of the Kachin Independence Organisation. In April of this year, a similar attack on the village of Pa Zi Gyi in Sagaing Region’s Kanbalu Township left more than 160 people, including dozens of children, dead.

Source: Myanmar Now

Posted: Tongsan Media Admin Team

Hits: 1