Leitung mipilte in mihing pen ahon om nuamte hi (๐—›๐˜‚๐—บ๐—ฎ๐—ป ๐—•๐—ฒ๐—ถ๐—ป๐—ด๐˜€ ๐—”๐—ฟ๐—ฒ ๐—ฆ๐—ผ๐—ฐ๐—ถ๐—ฎ๐—น ๐—”๐—ป๐—ถ๐—บ๐—ฎ๐—น๐˜€) ci uh hi. Nialna ding om loin man mahmah hi. Tua bangin i hon om nopna in Makai hong kisamsak pah lian hi. Innkuan sung, khuasung tuisung, behsung phungsung, gamsung leh leitung buppi dongin makai i kisam hi. Upna tawh a kiphut Pawlpi (๐—™๐—ฎ๐—ถ๐˜๐—ต ๐—–๐—ผ๐—บ๐—บ๐˜‚๐—ป๐—ถ๐˜๐—ถ๐—ฒ๐˜€) te zongah makai i kisam sem hi. Tua manin i pu i pate in, “๐˜š๐˜ช๐˜ฎ๐˜ฃ๐˜ฆ๐˜ฏ๐˜จ ๐˜ป๐˜ฐ๐˜ฏ๐˜จ ๐˜ฌ๐˜ช๐˜ฎ ๐˜ค๐˜ช๐˜ต๐˜ค๐˜ช๐˜ข๐˜ต ๐˜ต๐˜ข๐˜ฏ๐˜จ๐˜ป๐˜ข๐˜ฏ๐˜จ ๐˜ฌ๐˜ช๐˜ฏ๐˜ฆ๐˜ช๐˜ฉ” na ciziau uh hi. A cihnopna uh thuk in muibun pha mahmah hi.

Atung a i gensa mihon kipawlna khempeuh a nopcitna dingin, a khantohna ding leh a kilem diamdiam theihna dingin Makaite thupi pen hi, cih bel akinial theilo thu ahi hi. Tua ahih manin hih lai ah ๐— ๐—”๐—ž๐—”๐—œ๐—ง๐—˜โ€™ pianzia i gen dinga, tua zongah upna bulphuh kipawlna Makaite hel nai lo photin, kipawlna dang Makaite thu i masak ding hi. I telcian theihna dingin gam Makai (๐˜—๐˜ฐ๐˜ญ๐˜ช๐˜ต๐˜ช๐˜ค๐˜ข๐˜ญ ๐˜“๐˜ฆ๐˜ข๐˜ฅ๐˜ฆ๐˜ณ๐˜ด) te leh mihon Makaite i bulphuh phot ding hi.

๐— ๐—”๐—ž๐—”๐—œ๐—ง๐—˜ ๐—œ ๐—–๐—œ๐—› ๐—–๐—œ๐—”๐—ก๐—š๐—œ๐—ก
1. Makai hih nopna lungsim, lungput (motivation) kiciantak leh thuk tak nei-in, nang leh nang kipholaak kizuaktawm kul lo-in makai gina khat na suah theihna dingin na lungsim kisekin kisin tawmtawm in Makai hoih khat hih ding lunggulh ngiat ding kisam hi. Nang lunggulh gige peuh lecin amah’n nang hong zuan lel ding hi.

2. Makai gina khat suahna dingin man (cost) piak kul pha mahmah hi cih phawk in. Na pau nop bangin pheng paulo a, na ki-iipna leh makaiteโ€™ sep ding a kilawm nasep khat nasepna pen makai hoih khat suah ding na lunggulhna leh man (cost) na piakna hipah hi. Nang leh nang “makai ut ing,” ci-in kigenkhia takei lecin mi in hong thei lua hi.

3. Na makaih ding mihonpi nautaangte, taangpi taangta te thuakna, thumna tauna aw zak sawm in la, itna leh veina (๐˜ฉ๐˜ฆ๐˜ข๐˜ณ ๐˜ต๐˜ฉ๐˜ฆ ๐˜ค๐˜ณ๐˜ช๐˜ฆ๐˜ด ๐˜ฐ๐˜ง ๐˜ต๐˜ฉ๐˜ฆ ๐˜ฑ๐˜ฆ๐˜ฐ๐˜ฑ๐˜ญ๐˜ฆ ๐˜ข๐˜ฏ๐˜ฅ ๐˜ฆ๐˜ฎ๐˜ฑ๐˜ข๐˜ต๐˜ฉ๐˜ช๐˜ป๐˜ฆ ๐˜ต๐˜ฉ๐˜ฆ๐˜ฎ) nei in.

4. Na makaih ding mipite koici nuntak sak nuam a, koilai mun tunpih nuam na hiam? cih ngimna (๐—ด๐—ผ๐—ฎ๐—น) kician / siang sinsen in theih sawm in! Tua banah na makaih ding nautaangte zong telsak in. Kimuh khawmna nei den in.

5. Laisim hahkat in. Na makaih nading vai tawh kisai, Nainganzi (politics) akipan Sumbawlna (economic), Company khat peuh ah mi hong hawmthawh het loh dingin laisim in la, kanbeh hamtang in.

6.Mi tawh kilholh siam ding thupi ngaihsut in!
Tua in na makaihna hong kilamdangsak ding hi. Miโ€™ deihna panpih thei in la, mite in zong nang hong panpih theih nadingin leptuah (negotiate) siam in. Hih thu na siam kei leh Democracy hun ah daupai-in na khuasuak ngei kei ding hi.

7. Thuman (honest), citak-in thuman phot phot in. Na kisik kei ding hi. Tua in mihing manphatna taktak ahi hi.

8. Vaang (power) leh minthanna (porpularity) deih lua in hong kimuh khak ding peuhmah ut ke’n la, kidawm in. Nang om siam peuh lecin tuate in nang kiang hong zuan zaw ding hi.

9. Mipiโ€™ mai a thugen (public speech) siam tum in. Nagen leh nasep kibang sak in. Tua na thumaanna(integrity) in nang vaang hong pia ding hi. Gen a tuam, sep adang hisak ngei ngei ke’n!

10. Khensat ding a om ciangin hangsan takin khensat gemgem in la, na khensatna dinpih gimgem in (taking accountability).

11. Na vaang (dignity) zahtak in la, pheng om, phengciak kha het kei in. Na vaang tang in la, vaang kemcing in.

12. Thu zawikaih (diplomacy) na siamna ding hanciam theih tawpin hanciam in. Hih thu, siam lo-in makai siamna suak zo ngei kei ding hi. Ahita zongin khauh akul leh a kisapna munah khauh gemgem lel in. “๐˜”๐˜ข๐˜ฌ๐˜ข๐˜ช ๐˜ฌ๐˜ฉ๐˜ข๐˜ต ๐˜ฃ๐˜ฆ๐˜ญ ๐˜ฌ๐˜ช๐˜ฏ๐˜ช๐˜ฑ ๐˜ฅ๐˜ฆ๐˜ฏ ๐˜ฌ๐˜ช๐˜ฏ๐˜ฆ๐˜ฆ๐˜ฎ ๐˜ฅ๐˜ฆ๐˜ฏ ๐˜ต๐˜ฉ๐˜ฆ๐˜ช ๐˜ญ๐˜ฐ ๐˜ฉ๐˜ช” ci-in Singapore te Makai siam ๐—Ÿ๐—ฒ๐—ฒ ๐—ž๐˜‚๐—ฎ๐—ป ๐—ฌ๐—ฒ๐˜„ in gen in zong zui takpi pah hi (A leader cannot and should not be too soft always).

๐— ๐—”๐—ž๐—”๐—œ๐—› siam i cih pen suahpih suahken (๐™—๐™ค๐™ง๐™ฃ) bek hi lo-in atum leh alunggulh taktakteโ€™ ading in sintawm theih (๐™ก๐™š๐™–๐™ง๐™ฃ๐™š๐™™) luat ahi hi. Nikhat khakhat kumkhat thu tawh a kingah pah hizenzen lo-in makaih kawmkawm a sin tohtoh ding (process) ahi hi.

Midangteโ€™ khialh khaknate pan leh ei mahmah khialh khaknate nangawn i Sia hoih pen hong suak thei hi. Leitung makai minthangte zong a lellel, a kiakia pimah ahihi. Ahi zongin ta hetlo a, kuhkal takin pang tentan, a hanciam tentan ciang bek un a gualzo Makai apiangzo pan uh ahi hi.

NANG ZONG TUABANG A A PIANG THEI LUA NA HI HI.
LUNGKIA KEI IN!
(Hih Thului (Article) pen ๐‘†๐‘–๐‘Ž๐‘๐‘Ž ๐‘–๐‘› abeisa September 6, 2020 ๐‘›๐‘–-in ๐‘”๐‘’๐‘™โ„Ž “๐ด ๐ท๐‘Ž๐‘ข๐‘๐‘Ž๐‘– ๐‘€๐‘Ž๐‘˜๐‘Ž๐‘–๐‘ก๐‘’” ๐‘Žโ„Ž๐‘– โ„Ž๐‘–).

Hits: 3

Byadmin

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *